انواع مغار نجاری
مغار نجاری ابزاری است دستی که جهت تراشیدن چوب و کنده کاری در صنایع نجاری و به ویژه منبت کاری مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار تیز و برنده در اندازه های مختلف در بازار وجود دارد. معیار اندازه در این ابزار پهنای آن می باشد. مغار با توجه به فرم و شکلی که دارد را می توان با کمک فشار دست یا ضربه های چکش روی سطح چوب حرکت داده و به راحتی لایه های چوب را برداشت و کارهای تزئینی، هنری ظریف و دقیقی را خلق نمود.
در این مقاله از وبلاگ شگاتولز به بررسی انواع مغار نجاری ، صنایع و مشاغلی که این ابزار در آن استفاده می‌شود و کاربرد آنها بپردازیم ، پس با ما همراه باشید.
از صنایعی که می توان از مغار در آنها استفاده کرد
- نجاری
- مبل سازی
- مجسمه سازی
مغار تخت
این نوع مغار نجاری ، جز ابزارهای پراستفاده در منبت کاری می باشد، شکل و ساختار این ابزار به گونه ای که یک سمت آن زاویه دار و سمت دیگه آن تخت (پخ) است، زوایه بین دو سمت مغار تخت 25 درجه می باشد. از کاربردهای مغار تخت می توان به کنده‌کاری روی زمینه کار، ایجاد خطوط و … اشاره نمود.
دسته بندی این ابزار بر اساس شماره بندی آن که نشان دهنده پهنای تیغه آن بر اساس میلی‌متر است می‌باشد، اندازه مغار تخت از سایز 2 میلی‌متر تا 50 میلی‌متر و بیشتر می باشد. لازم به ذکر است که مغار تخت می‌تواند در شماره‌های فرد هم تولید و استفاده شوند.
مغار نیم باز
تیغه‌ی این نوع ابزار حالت نیمه گرد دارد، این مغار از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به مغار گلویی است. از این ابزار جدا کردن طرح از زمینه یا در مواردی که کار دارای انحنای ملایم است استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال در طرح پیچک برای قسمت‌هایی که قوس دایره کمتر است، از مغار نیم باز پهن (به‌عنوان مثال 30 میلی‌متری) استفاده می‌شود. هرچه قوس بیشتر و شدیدتر می‌شود، باید از مغار نیم باز با عرض کمتر استفاده کرد تا بتوان راحت مغار را در راستای طرح موجود، چرخاند.
مغار قاشقی
این ابزار به دلیل اینکه طول تیغه آن انحنا دارد ، مغار قاشقی می‌نامند، این ابزار بیشتر در جاهایی که نمی‌توان از مغار تخت استفاده نمود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این ابزار به عنوان مغارهای ساخت تار شناخته می شود.
مغار نیم باز
تیعه مغار نیم باز برخلاف مغار تخت، تخت نبوده و حالت نیمه گرد دارد. کاربرد این ابزار برای جاهایی که کار حالت انحنای ملایمی دارد می باشد. اندازه این مغار با 2 شماره نشان داده می‌شود، که یک شماره اندازه انحنا و شماره دیگیر پهنای تیغه را نشان می‌دهد.
مغار گلویی
مغار گلویی از نظر شکل ظاهری شباهت بسیاری به مغار نیم باز دارد، تفاوت اصلی مغار گلویی و مغار نیم باز در مقدار قوس (انحنا) تیغه آنها می‌باشد. این مغار در مواردی که می‌خواهیم چرخش بیشتری در هنگام ضربه زدن با مغار داشته باشیم بهترین کاربرد را دارد.
از کاربردهای این مغار می توان به :
- پیچک‌ها
- گل‌های گرد
- غنچه‌ها
- و …
اشاره کرد.
مغار شفره
این با مغار با تیغه V شکل مخصوص منبت کاری می‌باشد. در برخی مواقع از این مغار با نام مغار خطی نیز باد می‌کنند. این مغار نیز مانند سایر مغارها نوع قاشقی دارد که به آن مغار شفره‌ی قاشقی می‌گویند.
تیغه V شکل آن در نوع کوچک و بزرگ موجود می‌باشد که از نوع بزرگ آن جهت سفت کاری استفاده می‌شود؛ یعنی جدا کردن خطوط طرح از زمینه و خطوط طرح از یکدیگر و از مغار کوچک‌تر جهت کارهای ظریف کاری و خط انداختن و تزئین روی برگ‌ها و گل‌ها و … استفاده می‌شود.
مغار نجاری چاقویی
تیغه این مغار شباهت بسیاری به چاقو دارد و برای کارهای بسیار ظریف از آن استفاده می شود.
مغار خراطی
تفاوتی که این نوع از مغار نجاری با دیگر مغارها دارد ارتفاع آن است، ارتفاع مغار خراطی از بقیه مغارها بیشتر می‌باشد. این مغار با دسته ای از جنس چوب می باشد و زمانی کاربرد دارد که می‌خواهیم چوب را در حال چرخش ، برش و فرم دهیم، از انواع مغار خراطی می‌توان به نون گاز، پولاد سر کج و پولاد صاف اشاره کرد.
مغار مشتی
برای استفاده از این مغار به دلیل داشتن دسته کوتاه و ظریف نیازی به چکش ندارد و می‌توان با فشار دست رو این ابزار به راحتی کنده کاری کنید. با توجه به شکل انحنای این نوع مغار، برای آن دسته بندی سه گانه ای در نظر گرفته اند. مغارهای قاشقی، خم و ساده از جمله زیر مجموعه های این نوع مغار هستند.
مغار نجاری مدادی
نام دیگر این ابزار ، مغار قلمی یا مدادی نیز می‌باشد همچنین از این مغار به نام مغاز پیکر تراشی نیز یاد می‌شود ، این نوع از مغار مخصوص کارهای ظریف از جلمه ظریف کاری خراطی می‌باشد. لازم به توضیح است که تیغه‌های آن به صورت و اشکال گوناگون مانند:
- سر صاف
- تخت
- گلویی
- شفره
- و …
ساخته می‌شود. بارزترین مشخصه این ابزار ، طراحی دسته آن است، دسته این مغار به شکل مدادی و بلند ساخته می‌شود. مغار مدادی امکان ضربه‌پذیری با چکش را ندارد، از این رو مناسب حکاکی اولیه نمی‌باشد. از این نوع از مغار می‌توان جهت اجرا کردن طرح های زیبا و از قبل آماده شده روی کاغذ، طراحی نقوش دسته قاشق و چنگال و بشقاب و ظروف آشپزخانه، خراطی اشکالی مثل گل و گیاه روی سطوح چوب و طراحی جزییات چهره سازی مجسمه های چوبی و … استفاده کرد.
مغار خمیده
این ابزار که با نام انگلیسی Bent Chisel معروف است، با تیغه منحنی و کمانی خود یکی از پر کاربردترین مغارها در خراطی می‌باشد. به علت دارا بود تیغه خمیده و آرکی شکل آن ابزاری مناسب جهت لایه برداری با بار زیاد و عمیق می‌باشد. نوع قدیمی این ابزار دارای تیغه هلالی شکل است.
این ابزار در دو نوع دیگر نیز وجود دارد، یکی مغار دسته کج و دیگری مغار میل لنگی Crank است. همانطور که از نام مغار دسته کج پیداست دارای یک دسته زاویه دار و کج شده در نقطه اتصال تیغه و دسته بوده و مدل دوم یعنی مغار میل لنگی، بجای داشتن هلال و آرک و یا دسته کج، دارای یک پله در طول تیغه است که قسمت فلزی و بلندی تیغ آن را به دو سطح پله‌ای و موازی تبدیل می‌کند.
این ابزار به خاطر داشتن سطح اتکای زیاد به علت وجود تیغه پله‌ای یا زاویه دار خود، جهت دسترسی به فضاها و سطوح سخت و بار برداری در این شرایط بسیار مناسب است.
مغار نجاری قاشقی
این نوع مغار به نوعی از مغار گلویی ضد ضربه با عمق بیشتر می‌باشد. می‌توان گفت مغار قاشقی ترکیبی از 2 نوع مغار خمیده و گلویی است که لبه‌ای قاشق شکل آن دارای عمق زیاد است. این مغار نسبت به مغار خمیده میزان بار برداری بیشتری دارد. طراحی جلوی تیغه آن با یک میله مستقیم به لبه‌ای قاشق شکل این ابزار متصل شده.
مغار قاشق تراشی
یکی از زیرگروه های مغار قاشقی که کاربری آن مشابه و همنام اسمش است اما تفاوت‌های کوچکی با مغار قاشقی دارد، سری مغار قاشق تراشی است. مغارهای قاشق تراشی از گروه مغار گلویی خراطی بدون ضربه پذیری هستند که با نوک های مختلف خمیده و منحنی ساخته می‌شوند. مثل مغار قلابی یا مغار هوک Hook که به آن مغار قو شکل (شبیه به گردن قو) نیز گفته می‌شود، مغار لوپ Loop یا مغار حلقه ای، مغار پارویی و البته برخی مغارهای خمیده پروفیلی که زاویه و سایز عمق آنها بنا به نیاز و میزان گودی که قرار است ایجاد کنند تغییر می‌کند.
از این سری به عنوان مغار تراش قاشق، مغار گود کردن ظروف چوبی، مغار لیوان تراشی و مغار پیاله چوبی و مغار کاسه تراشی خراطی یاد شده و برای خراطی روی چوب‌های بامبو و ساخت وسایل چوبی آشپزخانه استفاده می‌گردد.
مغار اریب
ابزار مغار اریب یا Beveled Edge ، یکی از شبیه‌ترین مغارها به مغار تخت می‌باشد. تفاوت تیغه این مغار با مغار تخت درآن است که تیغه فلزی آن شکل تخت ندارد، شکل و پهنای تیغه این ابزار دارای شیب ثابت و یا متغیر است. مغار دارای شیب متغیر، به جهت داشتن زوایه عرضی و شیب تیعه از قسمت نوک به سمت دسته ابزاری مناسب، جهت حکاکی در فضاهای تنگ و با دسترسی سخت همزمان با اعمال فشار زیاد می‌باشد.
مغار نجاری سر کج
مغار نجاری از نظر تیغه، شباهت تقریبی به مغار تخت دارد، با ذکر این نکته که نوک تیغه آن به سمت چپ یا راست مورب است. این ابزار برای کاربران چپ دست و راست دست جداگانه تولید می‌گردد. از این ابزار جهت صاف کردن و پرداخت گوشه‌های از قبل حکاکی شده، تمیزکاری اتصال دم چلچله ای و بطور کلی پرداخت نهایی سطوحی که برای متصل کردن دو قطعه چوبی از قبل خراطی شده‌اند استفاده می‌شو
مغار کنده کاری
این مغار با نام انگلیسی Mortise Chisel دارای تیغه ضخیم و بسیار محکم می‌باشد. از این ابزار جهت کنده کاری عمیق و سنگین برروی چوب و تخته مستحکم و حجیم ، همچنین در آوردن جای اتصال مثل کام و زبانه، تراشکاری عمیق روی قطعات و وسایل از قبل ساخته شده مثل وردنه، شفت و محور چوبی، کار با ماشین تراش و از این دست کاربری‌ها استفاده می‌شود. مغار کنده کاری در دو نوع بسته به نیاز کاربر تولید می‌گردد، هم بصورت چکش خور و هم مدل غیر پتکی.
مغار نجاری کام و زبانه
این مغار از شناخته شده ترین مغار کنده کاری می‌باشد. این ابزار با تیغه ای با سطح مقطع مربع که نو آن، ابزار کارآمد برای نجارانی که در کار ساخت درب و پنجره، به ویژه درب اتاق هستند می‌باشد. این ابزار به علت ساختاری که دارد می‌تواند با ضربه های پتک براحتی بطور عمیق در سطوح چوبی نفوذ کند و شیاری باریک اما عمیق برای اتصال یک قطعه دیگر ایجاد کند.
نوع دیگر از مغار کام کنی، مغار دم چلچله است که برای برش و کنده کاری اتصالات دم چلچله ای کاربرد دارد.
مغار سوکتی و مغار سوزنی
مغار سوزنی یا Chisel tang و مغار Socket Chisel دو نوع از مغار می‌باشند که قابلیت تعویض تیغه را دارا هستند. مغار سوزنی به علت داشتن ساختار ضعیف‌تر نسبت به مغار سوکتی غیرقابل کار کردن با چکش می‌باشد. مغار سوکتی به دلیل قابلیت جدا شدن (سوکتی) دسته و تیغه و همچنین ساخت بهترشان به این نام معروف شده‌اند.
مغار سوکتی به کاربر این امکان را می‌دهد که هر نوع تیغه و مغاری که بخواهد روی آن سوار کند. مغار سوکتی قوی‌تر از نوع سوزنی است و دسته آنها صنعتی بوده و حتما بصورت ضربه خور ساخته می‌شود تا بتواند ضربه های چکش نجاری را تحمل کند.
مغار تراش کاری
Lathe Chisel یا مغار تراشکاری ابزاری است که در دسته مغارهای صنعتی و اندازه بزرگ قرار می‌گیرد. این مغار باوجود داشتن تیغه های بزرگ و قوی اغلب برای کار با دست بکار برده می‌شود. در واقع مغار مخصوص تراش نوعی از مغار صنعتی است که برای شرایط بستن قطعه چوبی به دستگاه و ماشین تراش استفاده می‌شود تا بتواند در سرعت چرخش بالای دستگاه تراش، روی قطعه مورد نظر کار خود را انجام دهد.
ابزار فوق الذکر به لطف داشتن تیغه بسیار مستحکم و تیز می‌تواند در ایجاد نقش و نگار، حک کردن خطوط روی وسایل چوبی ضخیم با سرعت بالا، تنظیم و ساخت شفت و محور چوبی کاربرد داشته باشد. این ابزار در شکل‌های متفاوت تیغه بصورت تخت، سر کج، گلویی و … ساخته می‌شوند.
مغار کاسه تراشی
این مدل نوعی از مغار زیر گروه تراشکاری و کنده کاری است که شباهت زیادی به مغار گلویی دارد و برای خط اندازی روی کاسه و اجسام گرد چوبی با سرعت بالا هنگام نصب روی ماشین تراش استفاده می‌شود. دقت کنید که مغار کاسه تراش مخصوص ماشین تراشکاری با مغار خراطی کاسه تراش دستی و معمولی فرق دارد؛ این مغار تنها با دستگاه تراش کار کرده و تیغه به مراتب قویتری نسبت به نوع ساده دستی دارد.
لازم به توضیح است که این ابزار برای عمق دهی و گود کردن داخل کاسه نیست، بلکه از آن برای ایجاد شیار عمیق و بزرگ تا نقش اندازی و نگارش خطوط ظریف و کوچک روی سطوح بیرونی و درونی کاسه های چوبی بزرگ و کوچک استفاده می‌شود.
شما می‌توانید انواع مغار نجاری را با ضمانت بازگشت 210 روز کالا را از فروشگاه شگاتولز خریداری کنید.
